Polski FADN - System Zbierania i Wykorzystywania Danych Rachunkowych z Gospodarstw Rolnych

Podstawą prawną Polskiego FADN jest Ustawa o zbieraniu i wykorzystywaniu danych rachunkowych z gospodarstw rolnych z 29 listopada 2000 r. z późniejszymi zmianami (Dz. U. Nr 3 z 2001 r. poz. 20). Ustawa weszła w życie z dniem uzyskania przez Polskę statusu członka Unii Europejskiej, tj. 1 maja 2004 roku.

Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy pełni funkcję Agencji Łącznikowej FADN (z ang. Farm Accountancy Data Network), polegającą na zbieraniu danych rachunkowych z gospodarstw rolnych dla potrzeb FADN (Sieci Danych Rachunkowych Gospodarstw Rolnych). Obecnie Sieć Danych Rachunkowych Gospodarstw Rolnych (FADN) funkcjonuje na obszarze 27 państw członkowskich Unii Europejskiej.

Zadaniem Agencji Łącznikowej jest także dostarczenie danych rachunkowych z reprezentatywnej próby gospodarstw rolnych do sieci FADN oraz krajowych ośrodków decyzyjnych, doradczych, naukowo-badawczych, a także przekazanie ich rolnikom w postaci raportów.

Ustalony rozmiar próby Polskiego FADN, zaakceptowanej przez Komitet Krajowy i Komisję Europejską liczy 12 100 gospodarstw, które reprezentują około 730 tys. towarowych gospodarstw rolnych znajdujących się w polu obserwacji Polskiego FADN. Corocznie w komputerowej bazie danych Polskiego FADN gromadzone są dane rachunkowe z ponad 12 tys. gospodarstw. W próbie Polskiego FADN znajdują się zarówno gospodarstwa indywidualne jak i gospodarstwa osób prawnych, głównie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i rolnicze spółdzielnie produkcyjne. Każde gospodarstwo rolne charakteryzowane jest przez zestaw liczący nawet około dwóch tysięcy danych rachunkowych.

W zależności od statusu prawnego i stosunku do ustawy o rachunkowości, stosowane są różne formularze do zbierania danych rachunkowych na potrzeby FADN.

Do gromadzenia danych rachunkowych z indywidualnych gospodarstw rolnych, a także kontroli ich kompletności, wykorzystuje się następujące dokumenty:

• Instrukcja Prowadzenia Zapisów w Książkach Rachunkowych,
• Instrukcja Kodowania oraz Wykazy Kodów,
• Spis Aktywów i Zobowiązań Indywidualnego Gospodarstwa Rolnego,
• Spis Wybranych Aktywów i Zobowiązań Indywidualnego Gospodarstwa Rolnego (SWAiZ),
• Książka Wpływów i Wydatków Indywidualnego Gospodarstwa Rolnego (KWiW),
• Książka Obrotów i Zaszłości Indywidualnego Gospodarstwa Rolnego (KOiZ),
• FADN i Polski FADN (Sieć danych rachunkowych gospodarstw rolnych i system zbierania i wykorzystywania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych),
• Informacja dla rolników uczestniczących w prowadzeniu rachunkowości dla potrzeb Polskiego FADN.

W przypadku gospodarstw z osobowością prawną będących ustawowo zobowiązanych do prowadzenia rachunkowości finansowej zgodnie z ustawą o rachunkowości, zamiast książek rachunkowych do zbierania danych rachunkowych stosowany jest specjalny kwestionariusz ankiety Badanie Dochodów Gospodarstw Rolnych w ramach Systemu Zbierania i Wykorzystywania Danych Rachunkowych z Gospodarstw Rolnych.

W ramach Polskiego FADN wytwarzany jest szereg standardowych produktów. Wśród których należy wyróżnić: produkty podstawowe Polskiego FADN (np. komputerowa baza danych), produkty wspomagające kontrolę jakości danych i zarządzanie w gospodarstwie rolnym (np. raporty: indywidualny, porównawczy, dynamiczny). W ramach Polskiego FADN corocznie wytwarzane są również produkty na podstawie bazy danych Polskiego FADN, do których między innymi zaliczyć należy Wyniki Standardowe Polskiego FADN oraz Parametry techniczno-ekonomiczne według grup gospodarstw rolnych uczestniczących w Polskim FADN.

Wszelkie informacje dotyczące Polskiego FADN, materiały oraz produkty Polskiego FADN zamieszczane są na stronie internetowej

www.fadn.pl